خروج آمریکا از برجام پس از چند مرتبه تهدید ترامپ که در نهایت قیمت ارز را به طور غیر مترقبه ای افزایش داده و اثرات مثبت برجام از جمله دسترسی ایران به هواپیماهای مسافربری ایرباس و بویینگ را از بین برد میتوان به مثابه جنگ هواپیماهای مسافربری تلقی کرد، ترامپ با سابقه اقتصادی خودش به خوبی از اثرات اضافه کردن بند نظارتی آمریکا که دولت امریکا را محق میدانست هر سه ماه یکبار اقتصاد ایران را بلرزاند مطلع بود، او به خوبی از اثرات اخبار در اقتصاد جهانی و بازارهای سهام مطلع بود و میدانست بلوف زدن و تهدید کردن اگر سران ملتها را نلرزاند حداقل بخش وسیعی از جامعه را تحت تاثیر قرارداده و آنان را آشفته خواهد کرد. این به خوبی نشان میدهد که سیاست جهانی امری به شدت علمی و آکادمیک است و با ایدئولوژی اگر چه میتوان در مقابل آن مقاومت کرد ولی تلفات حکومت ایدئولوژیک در مقابل حکومت آکادمیک علاوه بر بعد انسانی شامل ابعاد وسیع اقتصادی و سیاسی نیز هست. جنگ هواپیماهای مسافربری همچنین نشان داد که ایران باید نسبت به نوسازی زیرساختهای حمل و نقل ریلی خود نیز اقدام کند و تا زمانی که این تحریمها برجا هستند نسبت به توسعه راه آهن و افزایش سهم حمل و نقل ریلی مانند کشورهای توسعه یافته اقدام کند تا از خطرات فرسودگی هواپیماها کاسته شده و نیز سرمایه گذاری بلند مدتی در آباد سازی عرصه خاک ایران انجام داده باشد.
